Je kent het wel, een techneut die je in zijn enthousiasme met technische termen en afkortingen om de oren slaat. In een gesprek kun je nog om uitleg vragen, maar als het om geschreven tekst gaat is dit lastiger en voor een schrijver van online content een gemiste kans om zijn publiek te bereiken. Is Jip-en-Janneke-taal het antwoord?
Ook ambtenaren staan bekend om wollig en onduidelijk taalgebruik. Je kunt er soms geen touw aan vast knopen. Stukken tekst waarbij je je afvraagt of het gaat om onwetendheid, verstopt achter ondoorgrondelijke termen, of dat je te maken hebt met een verstrooide professor, verstrikt in zijn eigen universum.
Op een IT-afdeling waar ik werkte hadden we het dan over ‘in Jip-en-Janneke-taal’ uitleggen van een technische kwestie. Dat bleek nog wel eens lastig. De ene keer had je een kort verhaal met termen die moeilijk te volgen waren voor niet-techneuten terwijl het ook vaak gebeurde dat een al te eenvoudige uitleg weer zo simpel was dat het een incompleet verhaal opleverde.
Toch is het verstandig om jargon te vermijden. Vooral als je tekst bedoeld is voor een niet-technisch publiek of professionals met een andere specialiteit. Maar ook vakbroeders geven soms een verschillende uitleg aan dezelfde termen, wat voor buitenstaanders natuurlijk verwarrend is. Denk aan de mensen voor wie je schrijft.
Ik denk dat mensen graag terugvallen op jargon uit gemakzucht. Het scheelt als je iets met 1 woord kan zeggen in plaats van een uitleg van 1 of meerdere regels. En op websites moet je toch kort van stof zijn? Daarnaast geeft het de indruk van professionaliteit, zo van: ‘Nou die begrijpt blijkbaar al die ingewikkelde woorden, dan heeft hij er vast veel verstand van!’
Tenslotte zijn die Jip en Janneke verhaaltjes erg goed geschreven. Ik lees onze dochter soms een verhaaltje voor en ik ben steeds weer onder de indruk van Annie M.G. Schmidt. Het is heel wat als je begrijpelijk kunt schrijven zonder simplistisch of kinderachtig te worden. Daarom is het nog niet zo eenvoudig om jargon te vermijden.